بروز آکنه هورمونی – علت بروز آکنه هورمونی چیست و چگونه می‌توان به‌طور طبیعی از آن پیشگیری کرد؟
بروز آکنه هورمونی فقط مشکل دوران نوجوانی نیست.
بیش از 40 میلیون نفر در دنیا دچار بروز آکنه هورمونی می‌شوند که نیمی از آن‌ها زنان بالای 25 سال هستند. بیش از 4 نفر از هر 5 نفر در 12 تا 25 سالگی حداقل یک بار آکنه را تجربه کرده‌اند.
با وجود اینکه آکنه، یکی از مشکلات سطحی سلامت است اما کسانی که آن را تجربه کرده‌اند، می‌دانند که غیر از تغییر رنگ و به‌جا ماندن اثر آن، ممکن است آسیب‌های دائمی جسمی و روحی دیگری هم به‌جا بگذارد.
آکنه، بیماری التهابی غدد سباسه و فولیکول‌های مو در پوست است و به‌صورت جوشدانه یا چرکدانه روی کمر، قفسه سینه، بازوها و عموماً صورت دیده می‌شود.
افزایش ترشح چربی، منافذ پوست را مسدود می‌کند و باکتری‌ها ازجمله پروپیونی‌باکتریوم آکنه، تکثیر می‌شوند. روش‌های معمول برای درمان آکنه، نواقصی دارند به همین دلیل بسیاری از افراد از آن‌ها نتیجه‌ای نمی‌گیرند و مأیوس می‌شوند.
یکی از محرک‌های آکنه، هورمون‌ها هستند. به همین دلیل معمولاً آکنه هنگام بلوغ، شروع توقف استفاده از قرص‌های ضدبارداری و حوالی دوران یائسگی دیده می‌شود.
اما آیا هنگام استرس یا وقتی مواد غذایی خاصی می‌خورید متوجه بروز آکنه شده‌اید؟ می‌دانید ممکن است این هم به هورمون‌ها مربوط باشد؟
در ادامه به 3 هورمون که بیشترین سهم را در بروز آکنه هورمونی دارند اشاره خواهیم کرد:
1- آندروژن‌ها
مقدار بسیار زیاد آندروژن‌ها موجب افزایش سیبوم و در نتیجه بروز آکنه می‌شود. آندروژن‌ها در غدد فوق کلیوی و جنسی و سباسه (هم در زنان و هم در مردان)، تولید می‌شوند. وقتی بدن مقدار زیادی از این هورمون تولید می‌کند موجب بروز آکنه هورمونی می‌شود.
مصرف تستسترون و دی‌هیدروپیاندروسترون، اندازه و میزان ترشح غدد سباسه را افزایش می‌دهد پس اگر دچار آکنه هستید و پزشک برایتان این داروها را تجویز کرد، حتماً با او در میان بگذارید تا مطمئن شوید رژیم درمانی مناسبی برایتان تجویز شده است.
2- کورتیزول
کورتیزول بالا موجب افزایش التهاب و تولید سیبوم می‌شود که خود محرک بروز آکنه است. وقتی استرس داریم، کورتیزول افزایش پیدا می‌کند. کورتیزول به واکنش ما در شرایط استرس‌زا و بیدار شدن هنگام صبح کمک می‌کند اما میزان کورتیزول در طول روز باید کاهش یابد تا هنگام خواب به آرامش برسید و بتوانید بخوابید.
اگر استرس بی‌وقفه ادامه یابد، غدد فوق کلیوی تولیدکننده کورتیزول خسته و گیج می‌شوند و عملکردشان مختل می‌شود. این، یکی از راه‌های افزایش کورتیزول است. با افزایش سن، میزان کورتیزول افزایش می‌یابد.
3- انسولین
انسولین بالا محرک تولید سیبوم و فعالیت آندروژن است. وقتی مقدار قند رژیم غذایی زیاد باشد یا قند خون بالا باشد، انسولین تولید می‌شود که موجب بروز آکنه می‌گردد.
مصرف قند موجب تغییر سطح قند خون می‌شود. هر زمان که ماده‌ای غذایی با قند بالا مصرف کنید، قند خونتان به‌سرعت افزایش می‌یابد و کمی بعد از آزاد شدن انسولین در سلول‌ها، کاهش می‌یابد. این کاهش شدید قند موجب لرزش، گرسنگی و تغییر رفتارهای سریع می‌شود. هر بار که این اتفاق می‌افتد، بدن دچار استرس درونی شده و احتمالاً دچار آکنه خواهید شد.
آکنه هورمونی را چگونه درمان کنیم؟ آکنه باید از درون و بیرون درمان شود…
1- درمان معده
شاید وقتی درباره هورمون‌ها حرف می‌زنیم، صحبت از دستگاه گوارش عجیب باشد اما میکروبیوم معده (تعادل میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌های خوبی که در محیط کشت ماست یافت می‌شوند) در تعادل هورمونی نقش دارد.
تحقیقات نشان می‌دهند که توجه به میکروبیوم معده در مورد آکنه اهمیت دارد و پروبیوتیک‌ها می‌توانند به ایجاد محیط سالم در معده و تعادل هورمونی کمک کنند. مصرف Probiophage DF فرمول ترکیبی باکتریوفاژ پروبیوتیک غیر لبنی به بیماران توصیه می‌شود.
2- کنترل استرس
استرس، خصوصاً در کنار عدم تعادل میکروبیوم معده و گوارش و رژیم غذایی نامناسب محرک التهاب، آسیب اکسیداتیو و افزایش کورتیزول است. هیچ‌یک از این‌ها برای پوست خوب نیست. شما روزانه به حمام آب گرم با چند قطره روغن عصاره اسطوخودوس، کلاس یوگا، گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش، طبیعت‌گردی یا هر روش دیگری که به آرامش ذهن و روح کمک کند، نیاز دارید.
3- افزایش سم‌زدایی
یکی از وظایف کبد، متابولیز هورمون‌هاست و وقتی مشیرهای سم‌زدایی بدن به‌خوبی کار نمی‌کنند، هورمون‌ها و متابولیت‌های آن‌ها دچار عدم تعادل می‌شوند. یک برنامه پاک‌سازی خوب می‌تواند قدرت سم‌زدایی کبد را افزایش دهد.
گلوتاتیون آمینواسید (یک آنتی‌اکسیدان قوی) در پوست بیماران دچار آکنه کمتر از افراد بدون آکنه وجود دارد. برخی مواد مغذی مثل ان-استیل سیستئین و ویتامین ث.، گلوتاتیون را افزایش می‌دهد و به سم‌زدایی کمک می‌کند.
4- متعادل کردن هورمون‌ها به‌صورت طبیعی
گیاه پنج‌انگشت برای زنانی که علت مشکلات پوستی‌شان، عدم تعادل هورمونی است، مفید است. تحقیقات نشان داده‌اند که تأثیر هورمونی این گیاه در بدن مانند پروژسترون است و علائم آکنه را تسکین می‌دهد.
مکمل عصاره نخل اره‌ای به کاهش تستسترون اضافی در بدن زنان و مردان کمک می‌کند. هورمون‌ها گیج‌کننده هستند پس اگر دچار عدم تعادل هورمونی شده‌اید، بهتر است به پزشک طب سنتی یا پزشک مدرن مراجعه کنید تا به شما کمک کند.
5- کاهش قند
با کاهش مصرف قند، کنترل قند خون و سطح انسولین آسان‌تر می‌شود. قند در مواد غذایی بسیاری وجود دارد پس علاوه بر پرهیز از خوراکی‌های قندی و سودا باید روی بسته‌بندی مواد غذایی رایج مانند نان، کراکر، آبمیوه، اسموتی، سس و چاشنی‌ها را هم با دقت مطالعه کنید. به یاد داشته باشید که مواد غذایی زیادی مانند نان، پاستا و مواد پر کربوهیدرات دیگر به قند تبدیل می‌شوند.
علاوه بر کاهش قند باید مقدار زیادی فیبر، پروتئین و چربی‌های سالم بخورید تا دچار آکنه نشوید. اگر قند خونتان بالاست یا نمی‌دانید در چه وضعیتی هستید حتماً آزمایش بدهید.
6- بهبود روتین مراقبت از پوست
با استفاده از محصولات مراقبت از پوست کمی اسیدی و ایجاد میکروبیوم سالم پوستی با تغذیه مناسب می‌توان از بروز آکنه هورمونی و رشد بیش از حد پروپیونی‌باکتریوم آکنه جلوگیری کرد.