با انواع خال‌های مادرزادی قرمز رنگ همانژیوم‌ها و علل بروز آن‌ها آشنا شوید
خال‌های مادرزادی، لکه‌های پوستی رنگی هستند که یا در زمان تولد وجود دارند و یا در مدت کوتاهی پس از تولد ایجاد می‌شوند. خال‌های مادرزادی رنگ‌های متفاوتی دارند ازجمله قهوه‌ای، برنزه، مشکی، آبی مات، صورتی، سفید، قرمز یا بنفش. برخی خال‌های مادرزادی فقط رنگ روی سطح پوست هستند، برخی دیگر روی سطح پوست برآمده‌اند یا به بافت‌های زیر پوست رسیده‌اند
علت بروز خال‌های مادرزادی چیست؟
علت بروز اکثر خال‌های مادرزادی نامعلوم است. اکثر آن‌ها موروثی نیستند. افسانه‌ها و داستان‌های محلی زیادی درباره علل بروز خال‌های مادرزادی وجود دارند اما صحت هیچ‌یک از این داستان‌ها اثبات نشده است.
آیا خال‌های مادرزادی را باید درمان کرد؟
اکثر خال‌های مادرزادی نیازی به درمان ندارند. آن‌ها معمولاً با افزایش سن کودک در محل خود باقی می‌مانند. اما برخی نواحی که شبیه تومورهای عروق خونی است که به آن‌ها همانژیوم می‌گویند احتمالاً به دلیل محل قرار گرفتنشان به درمان نیاز دارند. مثلاً همانژیوم برآمده کنار چشم کودک به دلیل اینکه بر دید او تأثیر می‌گذارد نیاز به درمان دارد. در موارد نادر، خال‌های مادرزادی با عوارض دیگر مثل کبد، ریه‌ها، معده یا روده‌ها مرتبط هستند.
انواع خال‌های مادرزادی
خال‌های مادرزادی به دودسته اصلی تقسیم می‌شوند خال‌های مادرزادی عروقی (که به عروق خونی مرتبط هستند) و خال‌های مادرزادی رنگ‌دانه‌ای. خال‌های مادرزادی عروقی معمولاً نشان‌های پوستی صورتی، بنفش یا قرمز هستند که قبل از تولد یا کمی بعدازآن به وجود می‌آیند. خال‌های مادرزادی رنگ‌دانه‌ای، نشان‌های پوستی هستند که هنگام تولد وجود دارند. رنگ این نشان‌ها قهوه‌ای یا مشکی، آبی یا آبی-خاکستری هستند.
همانژیوم‌ها و پوست
همانژیوم، نوع شایعی از تومور عروقی است که در اوایل زندگی به وجود می‌آید و شبیه به خال مادرزادی است. همانژیوم معمولاً بدون درد است و ضرری ندارد و علت بروز آن مشخص نیست. رنگ خال مادرزادی در اثر رشد بیش‌ازحد عروق خونی در محل ایجاد می‌شود.
انواع همانژیوم‌ها و خال‌های مادرزادی عبارتند از:
- همانژیوم توت‌فرنگی (که به نام‌های نشان توت‌فرنگی، خال عروقی، همانژیوم مویرگی، همانژیوم ساده هم شناخته می‌شود) می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن پدیدار شود اما معمولاً روی صورت، کف سر، کمر یا قفسه سینه دیده می‌شود. همانژیوم توت‌فرنگی از عروق خونی کوچک بسیار نزدیک به هم تشکیل شده است. ممکن است هنگام تولد وجود نداشته باشد اما طی چند هفته اول پس از تولد ایجاد شود. معمولاً به‌سرعت رشد می‌کند، پس از رشد کامل به یک اندازه باقی می‌ماند و سپس سست می‌شود. در اکثر موارد، همانژیوم توت‌فرنگی پس از 10سالگی از بین می‌رود. ممکن است در محل همانژیوم پوست کمی تغییر رنگ پیدا کند تا چروک بخورد.
- همانژیوم کاورنو (که به نام‌های آنژیوما کاورنوسوم یا کاورنوما هم شناخته می‌شود) شبیه به همانژیوم توت‌فرنگی است با این تفاوت که در عمق بیشتری قرار دارد. شاید شبیه به توده بافت اسفنجی قرمز-آبی باشد که پر از خون است. برخی از این همانژیوم‌ها خودبه‌خود از بین می‌روند معمولاً وقتی کودک به سن مدرسه رسید.
- خال لکه شرابی، خال مادرزادی تخت بنفش رو به قرمزی است که در نتیجه گشاد شدن مویرگ‌ها ایجاد می‌شود. این خال مادرزادی معمولاً روی صورت ظاهر می‌شود و اندازه‌های مختلف دارد. خال لکه شرابی معمولاً دائمی است مگر اینکه درمان شود.
- لکه سالمون (که به نام گاز لک‌لک هم شناخته می‌شود) خال مادرزادی شایعی است و روی پوست نوزادان تازه متولدشده دیده می‌شود. این نشان، عروق خونی کوچکی (مویرگ‌ها) هستند که از زیر پوست دیده می‌شوند. لکه سالمون بیشتر روی پیشانی، پلک‌ها، لب بالایی، بین ابروها و پشت گردن دیده می‌شود. معمولاً این لکه با بزرگ‌تر شدن نوزاد از بین می‌رود.
نشانه‌های خال مادرزادی قرمز چیست؟
نشانه‌های خال مادرزادی قرمز عبارتند از:
- نشان‌های پوستی که قبل یا کمی پس از تولد ظاهر می‌شوند
- نشان‌های پوستی که شبیه به عروق خونی هستند
خال‌های مادرزادی قرمز چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
در اکثر موارد، پزشک می‌تواند بر اساس ظاهر پوست، خال مادرزادی قرمز را تشخیص دهد. خال‌های مادرزادی عمیق‌تر از طریق ام.آر.آی.، سونوگرافی، سی.تی. اسکن یا بافت‌برداری تشخیص داده می‌شوند.
همانژیوم و خال مادرزادی قرمز چگونه درمان می‌شود؟
بسیاری از خال‌های مادرزادی مویرگی مثل لکه‌های سالمون و همانژیوم‌های توت‌فرنگی موقتی هستند و نیازی به درمان ندارند. برای عوارض دائمی، استفاده از مواد آرایشی محوکننده مفید خواهد بود. کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند اندازه همانژیومی را که به‌سرعت در حال رشد است و مانعی برای دید یا ساختارهای حیاتی ایجاد می‌کند، کاهش دهند.
درمان جدید و بسیار نتیجه‌بخش برای همانژیوم شدید، پروپرانالول است که معمولاً برای درمان فشارخون بالا مصرف می‌شود.
خال لکه شرابی روی صورت را می‌توان در سنین کم درمان کرد و نتیجه‌بخش‌ترین روش برای درمان آن استفاده از لیزر پالسی است.
درمان دیگر برای خال‌های مادرزادی قرمز عبارتند از:
- کریوتراپی (منجمد کردن)
- جراحی لیزر
- جراحی برای برداشتن عارضه
در برخی موارد، خال‌های مادرزادی تا زمانی که کودک به سن رفتن به مدرسه نرسید است، درمان نمی‌شوند. اما همانژیوم‌ها اگر عملکردهای حیاتی مانند دیدن یا تنفس را به خطر اندازند یا در اعتمادبه‌نفس کودک تأثیر بسیار منفی داشته باشند، زودتر درمان می‌شوند.
می‌توان از بروز همانژیوم یا خال مادرزادی قرمز پیشگیری کرد؟
در حال حاضر، هیچ روش شناخته‌شده‌ای برای پیشگیری از همانژیوم یا خال مادرزادی قرمز وجود ندارد.
این مطالب را نیز بخوانید: