آکنه هورمونی – درمان‌های سنتی، درمان‌های طبیعی و بسیاری درمان‌های دیگر – بخش اول
آکنه هورمونی چیست؟
آکنه هورمونی دقیقاً همان چیزی است که از نامش پیداست آکنه‌ای که عامل آن نوسانات هورمونی است.
با وجود اینکه آکنه هورمونی معمولاً به نوسانات هورمونی در دوران بلوغ مرتبط است اما در بزرگ‌سالان سنین مختلف هم دیده می‌شود. این نوع آکنه در بین زنان رایج‌تر است. عوامل مختلفی مثل قاعدگی و یائسگی در بروز آن تأثیر دارند.
تخمین زده می‌شود که 50% زنان در سنین 20 تا 29 سال دچار آکنه هستند. حدود 25% زنان 40 تا 40 ساله هم دچار آن هستند.
نظرات متخصصان درباره آکنه هورمونی متفاوت است. با وجود اینکه اعلام شده است که معمولاً هورمون‌ها عامل آکنه بزرگ‌سالی نیستند اما احتمالاً عدم تعادل هورمونی در بزرگ‌سالانی که به‌نوعی بیماری دچار هستند منجر به بروز آکنه می‌شود.
در موارد دیگر، بزرگ‌سالانی که دچار آکنه هستند، مشکل هورمونی قابل‌توجهی ندارند. این امر روند تشخیص و درمان را با چالش مواجه می‌کند.
در ادامه به ویژگی‌ها، علل و درمان آکنه هورمونی اشاره خواهیم کرد.
علائم و علل
ویژگی‌های آکنه هورمونی چیست؟
آکنه هورمونی در دوران بلوغ معمولاً در ناحیه تی دیده می‌شود، یعنی روی پیشانی، بینی و چانه.
آکنه هورمونی بزرگ‌سالی معمولاً در قسمت تحتانی صورت دیده می‌شود، یعنی زیر گونه‌ها و اطراف فک.
آکنه هورمونی در برخی از افراد به شکل سرسیاه، سرسفید و جوش‌های کوچکی که تبدیل به کیست می‌شوند یا سر می‌زنند، دیده می‌شود.
کیست‌ها در عمق پوست شکل می‌گیرند و به سطح پوست نمی‌آیند. این برآمدگی‌ها معمولاً حساس هستند.
آکنه هورمونی در اثر هجوم هورمون‌ها در موارد زیر تولید می‌شوند:
- قاعدگی
- سندروم تخمدان پلی‌کیستیک
- یائسگی
- افزایش سطح آندروژن
نوسانات هورمونی با افزایش موارد زیر موجب وخیم شدن آکنه می‌شوند:
- التهاب عمومی پوست
- تولید چربی (سیبوم) در منافذ
- سلول‌های پوستی مسدود شده در فولیکول‌های مو
- تولید باکتری مسبب آکنه به نام پروپیونی‌باکتریوم آکنه
آکنه یائسگی
آیا آکنه یائسگی نوعی آکنه هورمونی است؟
بسیاری از زنان در دوران 40 و 50 سالگی، یائسگی را تجربه می‌کنند. یائسگی موجب کاهش طبیعی هورمون‌های تولید مثل و در نتیجه توقف قاعدگی می‌شود.
برخی زنان در دوران یائسگی دچار آکنه می‌شوند. علت آن احتمالاً کاهش سطح استروژن یا افزایش هورمون‌های آندروژن مانند تستسترون است.
حتی اگر از درمان‌های جایگزین هورمونی برای تسکین علائم یائسگی استفاده می‌کنید، احتمال دارد که دچار آکنه یائسگی شوید زیرا در برخی درمان‌های جایگزین هورمونی برای جایگزین کردن استروژن و پروژسترونی که بدن از دست داده از هورمون پروژستین استفاده می‌شود. وارد شدن این هورمون در بدن ممکن است موجب آکنه شود.
در اکثر موارد، داروهای تجویزی، آکنه یائسگی را از بین می‌برند. در برخی زنان، روش‌های درمانی طبیعی موفقیت‌آمیز بوده است. برای انتخاب روش مناسب با پزشک مشورت کنید.
درمان‌های سنتی
درمان‌های سنتی برای آکنه هورمونی
معمولاً محصولات غیر تجویزی تأثیر ندارند مگر اینکه آکنه هورمونی خفیف باشد.
علت آن است که آکنه هورمونی معمولاً به شکل برآمدگی‌های کیستیک است. این برآمدگی‌ها در عمق پوست شکل می‌گیرند و اکثر داروهای موضعی به آن‌ها دسترسی ندارند.
داروهای خوراکی هورمون‌ها را متعادل و پوست را پاک‌سازی می‌کنند. گزینه‌های رایج شامل داروهای ضدبارداری خوراکی و داروهای ضد آندروژن هستند.
داروهای ضدبارداری خوراکی
داروهای ضدبارداری که برای درمان آکنه مصرف می‌شوند حاوی اتینیل استرادیول و یکی از مواد زیر هستند:
- دروسپیرنون
- نورژستیمات
- نورتیندرون
این مواد، هورمون‌های مسبب بروز آکنه را هدف قرار می‌دهند. این داروها هنگام اوج گرفتن هورمون‌ها مثلاً در دوران تخمک‌گذاری، بسیار مفید هستند.
اگر سابقه لخته شدن خون، فشارخون بالا یا سرطان پستان دارید، مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی برای شما مناسب نیست. همچنین اگر سیگار می‌کشید نباید آن‌ها را مصرف کنید.
داروهای ضد آندروژن
داروهای ضد آندروژن، هورمون مردانه آندروژن را کاهش می‌دهند. هم مردان و هم زنان به‌صورت طبیعی این هورمون را دارند. اما آندروژن زیاد با ایجاد اختلال در عملکرد فولیکول‌های مو که سلول‌های پوست را سازمان‌دهی می‌کنند و تولید چربی را افزایش می‌دهند، موجب بروز آکنه می‌شود.
بااینکه اسپیرونولاکتون (آلداکتون) در اصل برای درمان فشارخون بالا مصرف می‌شود اما اثرات ضد آندروژنی دارد. به عبارت دیگر، مانع از تولید آندروژن بیشتر در بدن می‌شود و سطح هورمونی را پایدار می‌کند.