مراقبت در برابر خورشید – از پوستتان در مقابل نور خورشید محافظت کنید
مراقبت در برابر خورشید در همه فصول اهمیت دارد. تابستان زمانی است برای پیکنیک، رفتن به استخر و ساحل و افزایش آفتابسوختگی. اما افرادی که در زمستان اسکی میکنند و افرادی که در پاییز به پیادهروی میروند هم باید بهاندازه افرادی که در تابستان به شنا میروند، مراقب اشعه خورشید باشند. افرادی که در فضاهای باز کار میکنند هم باید احتیاط کنند.
با توجه به اینکه پژوهشها نشان دادهاند که قرار گرفتن بیش از اندازه در معرض نور خورشید ممکن است منجر به سرطان پوست و پیری زودرس آن شود، لزوم ایمنی در برابر خورشید در 30 سال گذشته مبرهن شده است. اشعه خطرناک خورشید و لامپهای فرابنفش و سولاریوم ممکن است منجر به مشکلات چشمی شود، سیستم ایمنی را تضعیف کند و موجب ایجاد لکههای ناپیدای پوستی و چینوچروک یا کلفتی پوست شود.
آسیب حاصل از نور خورشید در اثر اشعه نامرئی فرابنفش ایجاد میشود که بر دو نوع است: طولموجهای بلند که با نام UVA شناخته میشوند و طولموجهای کوتاه که به UVB مشهورند. اشعه UVB موجب آفتابسوختگی میشود. اما UVA با طولموج بلندتر هم خطرناک است زیرا در پوست نفوذ میکند و به بافتهای موجود در سطوح عمیقتر آسیب میرساند.
برنزه شدن، نشانه واکنش پوست به اشعه بالقوه خطرناک فرابنفش است (پوست رنگدانههای بیشتری تولید میکند تا از خود در برابر آفتابسوختگی محافظت کند البته این سطح از محافظت اصلاً کافی نیست). درواقع، برنزه شدن پوست به معنای آسیب دیدن آن است.
فرقی ندارد که پوستمان چه رنگی باشد، همه ما قربانیان بالقوه آفتابسوختگی و تأثیرات مضر دیگر در اثر قرار گرفتن بیشازاندازه در معرض اشعه فرابنفش هستیم. باوجوداینکه همه ما باید برای محافظت از پوستمان اقدامات احتیاطی انجام دهیم اما افرادی که دارای ویژگیهای زیر هستند باید بیشتر مراقب باشند:
- پوست روشن
- موهای بلوند، قرمز یا قهوهای روشن
- سابقه سرطان پوست
- عضوی از خانواده که مبتلا به سرطان پوست بوده است
اگر به دلیل بیماری، دارو مصرف میکنید از پزشک درباره لزوم مراقبت در برابر خورشید سؤال کنید زیرا برخی داروها حساسیت نسبت به نور خورشید را افزایش میدهند.
مواد آرایشی حاوی آلفا هیدروکسی اسیدها هم ممکن است حساسیت نسبت به نور خورشید و پتانسیل آفتابسوختگی را افزایش دهند. به هشدار آفتابسوختگی سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده روی برچسب محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسیدها توجه کنید.
کمتر در آفتاب بمانید
خصوصاً از ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر که اشعه سوزاننده خورشید از همه زمانها قویتر است. حتی در روزهای ابری هم تا 80% اشعه فرابنفش خورشید از ابرها عبور میکند. حتیالمقدور در طول روز در سایه باشید.
به لباستان توجه کنید
لباسهایی بپوشید که از بدنتان محافظت میکنند. اگر قصد دارید یک روز آفتابی را در فضای باز بگذرانید، تا جای ممکن بدنتان را بپوشانید. کلاه دارای نقاب پهن، بلوز آستینبلند و شلوار بلند بپوشید. امروزه لباسهای مقاوم در برابر خورشید در بازار موجود است. اما سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده این محصولات را پوشش نمیدهد مگر تولیدکننده آنها ادعای پزشکی داشته باشد. میتوانید از چتر برای ایجاد سایه استفاده کنید.
کرم ضدآفتاب را جدی بگیرید
برچسب کرم ضدآفتاب را به دنبال موارد زیر بهدقت بررسی کنید:
- SPF بالا: SPF درجه محافظت از پوست در برابر آفتابسوختگی را نشان میدهد. هرچه این عدد بیشتر باشد، بیشتر از پوست محافظت میکند. کرم ضدآفتاب باید حداقل 30SPF داشته باشد.
- محافظت همهجانبه کرم ضدآفتابی که در برابر اشعه UVA و UVB مقاوم است
- مقاوم در برابر آب کرم ضدآفتابی که حتی اگر خیس شود، مدتزمان بیشتری روی پوست میماند؛ «مقاوم در برابر آب» به معنای «ضدآب» نیست. کرمهای ضدآفتاب مقاوم در برابر آب باید طبق دستورالعمل روی برچسب، تجدید شوند.
علاوه بر موارد فوق هنگام انتخاب بهترین کرم ضد آفتاب باید به نکات مختلفی توجه کنید.
محصولات مرتبط:
نکاتی برای استفاده از ضدآفتاب
- مقدار توصیهشده را بهطور مساوی روی همه پوست خصوصاً لبها، گوشها، گردن، دستها و پاها بمالید. اکثر ما برای بهره بردن از SPF که محصول مدعی شده، به مقدار کافی ضدآفتاب را روی پوست نمیمالیم.
- برای اطلاع از اینکه چه مدت قبل از خروج از محیط بسته باید ضدآفتاب را روی پوست بمالید، برچسب محصول را مطالعه کنید.
- اگر روی برچسب زمانی نوشته نشده بود، 15 تا 30 دقیقه قبل از رفتن زیر آفتاب، از ضدآفتاب استفاده کنید.
- اگر کم مو هستید، ضدآفتاب را روی پوست سرتان هم بمالید یا کلاه سر کنید.
- حداقل هر یک یا دو ساعت یکبار، ضدآفتاب را تجدید کنید. برای اطلاع از زمان دقیق آن روی برچسب محصول را بخوانید.
- از نوزادان و کودکان در برابر نور خورشید بیشتر محافظت کنید. اگر فرزندتان کمتر از 6 ماه سن دارد برای استفاده از کرم ضدآفتاب با پزشک مشورت کنید.
- کودکان بالای 6 ماه حتماً باید هنگام بیرون رفتن از ضدآفتاب استفاده کنند.
نکات جامعتر در این زمینه را در این مطلب مطالعه کنید.
چشمها را فراموش نکنید
بازتاب نور خورشید از برف، شن یا آب شما را بیشتر در معرض اشعه فرابنفش قرار میدهد و خطر بروز عوارض چشمی مانند آبمروارید را افزایش میدهد. عینک آفتابی مناسب میتواند از چشمان شما محافظت کند.
اگر ساعاتی طولانی بدون اینکه چشمها محافظی مناسب داشته باشند در ساحل یا برف باشید ممکن است دچار عارضهای کوتاهمدت به نام برفکوری یا آفتابسوختگی قابل بازگشت قرنیه شوید. این عارضه دردناک ممکن است منجر به عدم بینایی موقت شود.
- هنگام خرید عینک آفتابی، دقت کنید که روی برچسب آن قید شده باشد که 99% تا 100% مقاوم در برابر اشعه فرابنفش است. این برچسب نشان میدهد که آن عینک آفتابی مسیر هر دو نوع اشعه فرابنفش را مسدود میکند.
- عینکی که قصد خریدش را دارید باید برچسب «عینک آفتابی» داشته باشد. عینکهای تیره یا رنگی که تحت عنوان اکسسوری فروخته میشوند از چشمها در برابر اشعه فرابنفش یا نور خورشید محافظت نمیکنند یا تأثیرشان بسیار اندک است.
- تصور نکنید که هرچه عینک آفتابی گرانقیمتتر باشد یا عینک دودی تیرهتر باشد، محافظ بهتری در برابر اشعه فرابنفش است.
- اطمینان حاصل کنید که عینک آفتابی موردنظرتان رنگها را تغییر نمیدهد و در تشخیص چراغهای راهنمایی اختلال ایجاد نمیکند.
- اگر از سطح مقاومت عینک آفتابی در برابر اشعه فرابنفش مطمئن نیستید از اوپتومتریست بخواهید که آن را تست کند.
- افرادی که از لنزهای طبی مقاوم در برابر اشعه فرابنفش استفاده میکنند هم باید عینک آفتابی به چشم بزنند.
- نور خورشید از کنارههای عینک آفتابی وارد میشود. عینکهایی که کنارههای آن لبه دارند، بیشتر از چشمان شما محافظت میکنند.
- کودکان باید عینک آفتابی واقعی استفاده کنند نه عینک آفتابی اسباببازی. عینکی که سطح مقاومتش در برابر اشعه فرابنفش روی برچسب ذکر شده باشد. عدسیهای پلیکربنات بیشترین مقاومت را در برابر شکستگی دارند.
محصولات لامپ خورشیدی
متخصصان پوست استفاده از محصولات لامپ خورشیدی را توصیه نمیکنند و بسیاری از ایالات آمریکا استفاده از آنها را برای کودکان بدون اجازه والدین ممنوع کردهاند.
اشعه فرابنفشی که لامپهای خورشیدی ساطع میکنند شبیه به یا قویتر از اشعه فرابنفشی است که خورشید منتشر میکند. بنابراین، قرار گرفتن در معرض لامپهای خورشیدی هم میتواند موجب بروز سرطان پوست شود. برخی کارشناسان معتقدند که برنزه شدن بهصورت مصنوعی خطر کمتری دارد زیرا شدت نور و مدتزمان آن کنترلشده است. شواهد اندکی برای اثبات این ادعا وجود دارد. از سوی دیگر، لامپهای خورشیدی شاید خطرناکتر از خورشید باشند زیرا شدت نور آنها هرروز سال یکسان است اتفاقی که به دلیل آبوهوای زمستانی و پوشش ابرها در مورد خورشید نمیافتد. این لامپها به دلیل دیگری هم خطرناکتر هستند چون افراد در هر جلسه کل بدنشان را در معرض نور آنها قرار میدهند که انجام این کار در فضای باز تقریباً ممکن نیست.
سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده تولیدکنندگان لامپهای خورشیدی را ملزم میکند تا برنامهای برای قرار گرفتن در معرض نور محصولشان ارائه کنند و حداکثر زمان پیشنهادی بر مبنای ویژگیهای انتشار اشعه فرابنفش محصولشان تعیین کنند.
اشعه فرابنفش و نور شدیدی که از محصولات لامپهای خورشیدی منتشر میشود به چشم هم آسیب میرسانند، پس هنگام برنزه شدن زیر نور این لامپها باید محافظ چشم مناسب استفاده کنید.
نکاتی برای برنزه شدن با استفاده از محصولات لامپ خورشیدی
اگر از تجهیزات مصنوعی برای برنزه شدن استفاده میکنید، مراحل زیر را رعایت کنید تا خطر قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش را کاهش دهید:
- از عینکی که در اختیارتان قرار میگیرد استفاده کنید. دقت کنید که این عینک محکم به صورتتان بچسبد و ترک نداشته باشد.
- کمکم شروع کنید و زمان استفاده از دستگاه در هر نوبت را کوتاه تعیین کنید تا بهتدریج برنزه شوید.
- در اولین جلسه، حداکثر درجه دستگاه را انتخاب نکنید زیرا ممکن است پوستتان بسوزد و این سوختگی خطر بروز ملانوما را افزایش میدهد.
- به دلیل اینکه بروز آفتابسوختگی حداقل شش ساعت طول میکشد، احتمالاً زمانی متوجه سوختگی خواهید شد که دیر شده است.
- زمانهای پیشنهادی تولیدکننده را بر اساس نوع پوستتان رعایت کنید.
- پس از برنزه شدن، بیشتر از یکبار در هفته اقدام به برنزه کردن مجدد نکنید.
قرصهای برنزه کننده!
سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده هیچ نوع قرص برنزه کنندهای را تأیید نکرده است.
اما شرکتهایی هستند که محصولاتی با عنوان «قرصهای برنزه کننده» را عرضه میکنند. برخی از این قرصها حاوی ماده افزودنی رنگی به نام کانتاگزانتین هستند که وقتی هضم میشوند رنگ پوست را به یکی از رنگهای طیف نارنجی تا قهوهای تغییر میدهند. کانتاگزانتین بهعنوان ماده رنگی افزودنی به مواد غذایی و داروهای خوراکی به مقدار کم تأیید شده است.
دیهیدروکسیاستون
برخی اسپریهای برنزه کننده حاوی دیهیدروکسیاستون هستند، رنگی افزودنی که با سلولهای مرده سطحی در بیرونیترین لایه پوست واکنش نشان میدهند تا رنگ پوست را تیرهتر کنند. این ماده معمولاً در لوسیونها، کرمها و اسپریهای برنزه کننده وجود دارد.
سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده دیهیدروکسیاستون را برای رنگ کردن پوست تأیید کرده است اما فقط استفاده خارجی از آن تأیید شده است. صنعت دادههایی مبنی بر بیخطر بودن این ماده به سازمان غذا و داروی ایالاتمتحده ارائه نداده است تا این سازمان بتواند مصارف دیگر آن را ازجمله استفاده از آن روی لبها یا اطراف چشمان یا تنفس آن تأیید کند. بنابراین، خطرات آن اگر خطری داشته باشد مشخص نیست. سازمان غذا و دارو توصیه میکند که اگر قصد استفاده از اسپریهای برنزه کننده را دارید، اقدامات احتیاطی برای محافظت از چشمان و لبهای خود انجام دهید و اسپری را تنفس نکنید.
برخی محصولات برنزه کننده موجود در بازار حاوی ضدآفتاب نیستند. سازمان غذا و دارو مقرر کرده است که باید روی بستهبندی آنها نوشتههای هشداردهنده باشد.