با ظاهر انواع سلولهای سرطانی روی پوست بهطور کامل آشنا شوید
احتمالاً شنیدهاید که میگویند مراقب خالهایی که تغییر رنگ یا اندازه میدهند باشید. اما بسیاری از انواع رایج سرطان پوست ابداً شبیه خالهای گوشتی نیستند، بلکه زخمهای قرمز، برآمدگیهای زخم مانند یا موضعی فلسمانند است. یکی از متخصصان پوست در بیمارستان تورنتو، توضیح میدهد: «ما به مردم توصیه میکنیم مراقب هر چیز جدیدی که روی پوستشان ظاهر میشود یا هر چیزی که بعد از مدتی بهبود پیدا نمیکند، باشند». انواع مختلف سرطان پوست، ظاهر سلولهای سرطانی روی پوست و نحوهی درمانشان را یاد بگیرید.
کراتوز اکتینیک (پیش سرطانی)
چیست: کراتوز اکتینیک غیر سرطانی است، اما حدود 10 درصد از این زخمها میتوانند در صورت برداشته نشدن به سلولهای سرطانی سنگفرشی تبدیل شوند. این ضایعهها معمولاً در افراد مسن در مناطقی از پوست رشد میکنند که دههها در معرض تابش اشعه UV قرار داشته است.
ظاهر آن چگونه است: کراتوز اکتینیک از هر نظر شبیه به سرطانهای سلولی پایه و یا سلولهای سرطانی سنگفرشی است، به جز اینکه معمولاً اندازهی کوچکتری دارد. در حقیقت، بسیاری حتی ممکن است در ابتدا آن را نبینند، اما احتمالاً در قسمتی از پوست احساس زبری و ناراحتی دارند. در بسیاری از موارد، بیماران بیش از یک کراتوز اکتینیک روی پوستشان دارند.
چگونه درمان میشود: کراتوز اکتینیک اغلب با انجماد، سوزاندن، برش دادن یا برداشتن ضایعه، درمان میشود.
سلولهای سرطان پایهای (سرطانی)
چیست: شایعترین شکل سرطان پوست، کارسینوم سلولهای پایه است که در سلولهای پوستی ایجاد میشود که تولیدکننده سلولهای جدید هستند. معمولاً این سلولهای سرطانی در نقاطی از پوست ظاهر میشوند که در معرض آفتاب قرار داشته مانند صورت و گردن. سلولهای سرطان پایهای آنقدر به آرامی رشد میکنند که به ندرت باعث آسیب جدی میشوند.
ظاهر آن چگونه است: به گفتهی پزشکان، سلولهای پایه معمولاً شبیه «یک زخم بر روی پوست است» و گاهی اوقات مانند یک لکهی قرمز که از بین نمیرود. ممکن است رگهای خونی را روی سطح آن ببینید. تشخیص تفاوت سرطان سلول پایه از کراتوز اکتینیک یا سلولهای سنگفرشی دشوار است، به طوری که متخصص پوست برای تعیین نوع سرطان به بیوپسی نیاز خواهد داشت.
چگونه درمان میشود: برخی از سرطانهای سلول پایهای را میتوان با استفاده روزانه از یک کرم به مدت چندین هفته درمان کرد، در حالی که بعضی از انواع آن زیر سطح پوست رشد میکنند و نیاز به جراحی دارند. پزشکان میگویند: «سرطان سلولهای پایهای کاملاً قابل درمان است. اما به احتمال زیاد جای زخمی باقی میگذارد که کاملاً واضح و آشکار است.» برای سرطان سلولهای پایهای روی صورت، اغلب از جراحی موس، روشی پیشرفته و دقیق برای کاهش اندازه زخم استفاده میشود.
سلولهای سرطانی سنگفرشی (سرطانی)
چیست: سلولهای سرطانی سنگفرشی در لایه بیرونی پوست تشکیل میشود و رشد میکند. به گفتهی پزشکان، سلولهای سنگفرشی که در مناطقی از پوست ایجاد میشوند که در معرض تابش خورشید قرار نگرفتهاند، امکان رشد وگسترش بیشتری در مقایسه با سلولهای سرطانی دارند که در نقاط آسیبدیدهی پوست از آفتاب ایجاد میشود.
ظاهر آن چگونه است: سرطان سلولهای پایهای و سنگفرشی بسیار به هم شباهت دارند، اغلب شبیه زخمهای قرمز پوسته پوسته شده و یا برآمدگیهای زخم مانند است. این نوع سلولهای سرطانی تمایل به رشد سریعتری از سرطان سلولهای پایه دارند.
چگونه درمان میشود: مانند سرطان سلولهای پایهای، این سلولهای سرطانی هم معمولاً با کرم موضعی یا جراحی درمان میشوند، اما در موارد پیشرفته، ممکن است نیاز به پرتودرمانی داشته باشند. در حالی که سلول سنگفرشی خطرناکتر از سرطان سلولهای پایه هستند اما در حال حاضر 95 درصد مبتلایان درمان میشوند. با این حال، سرطان سلول سنگفرشی باید بلافاصله درمان شوند، زیرا میتوانند بافت پوست، لب و یا بینی را از بین ببرند و در موارد نادر، به غدد لنفاوی یا ارگانهای دیگر بدن گسترش پیدا کنند.
ملانوما (سرطانی)
چیست: ملانوما، نادرترین سرطان پوست و در عین حال شناختهشدهترین است و در سلولهایی ایجاد میشود که ملانین تولید میکنند. ملانوما خطرناکترین نوع سرطان پوست است چون میتواند به غدد لنفاوی هم برسد. ملانوما اگر زود تشخیص داده شود احتمال بیشتر و بهتری در درمان دارد بنابراین افرادی که رنگ پوستشان روشن است، سابقهی ابتلا به ملانوما در خانوادهشان دارند و کسانی که زیاد در معرض آفتاب قرار دارند باید نسبت به بروز علائم آن هشیار باشند.
ظاهر آن چگونه است: اکثراً فکر میکنند ملانوما در داخل یک خال گوشتی شکل میگیرد البته این اتفاق میافتد، ولی بیشتر انواع ملانوما به شکل یک خال گوشتی جدید ظاهر میشوند. خالهای گوشتی ملانوما اغلب نامتقارن یا نامنظم هستند (به عنوان مثال لکهدار) و ممکن است رنگ داشته باشند علاوه بر قهوهای، سیاه، قرمز، صورتی، خاکستری یا آبی هم دیده شده است. یکی از نشانههای آن این است که خال گوشتی تغییر اندازه یا رنگ میدهد. ملانوما معمولاً بزرگتر از اندازهی یک نخود است.
چگونه درمان میشود: ملانوما در مراحل اولیه فقط باید از طریق جراحی برداشته شود، اما ملانومای پیشرفته ممکن است به شیمیدرمانی یا پرتودرمانی نیاز داشته باشد.