آیا استفاده از محصولات حاوی سولفات خطراتی برای ما در بر دارد؟
به احتمال زیاد در زندگی روزمره با سولفات‌ها سر و کار پیدا می‌کنید. اما وقتی برچسب بدون سولفات را می‌بینید از خودتان می‌پرسید که این عنصر چه مضراتی ممکن است داشته باشد؟
ترکیبات سولفات (معروف به سولفات‌ها) در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی مانند شامپو، خمیردندان، خمیر اصلاح، شامپوی بدن و پاک‌کننده صورت یافت می‌شوند. سولفات‌ها در پاک‌کننده‌ها مثل ماده فعال سطحی (سورفکتانت) عمل می‌کنند: ترکیبات محلول در آب و روغن که وقتی با آب ترکیب می‌شود، کف می‌کند و موجب امولسیون مواد چرب می‌شود.
یکی از مشاوران محصولات زیبایی می‌گوید: «سولفات‌ها معمولاً ترکیبات مصنوعی بر پایه گوگرد هستند که از پترولاتوم یا منابع دیگر مشتق شده‌اند». البته سولفات‌ها همه مشتق از پترولاتوم نیستند. بزرگ‌ترین بخش مولکول آن از الکل لوریل گرفته می‌شود، که از روغن نارگیل یا گیاهان دیگر مشتق شده. برای ساختن سولفات‌ها الکل لوریل به اسید سولفوریک واکنش نشان می‌دهد. گوگرد به طور طبیعی در زمین یافت می‌شود، اما برای تولیدات کارخانه‌ای معمولاً از پترولانوم استفاده می‌شود.
صدها نوع مختلف مختلف از این ماده وجود دارد اما از سدیم لوریل سولفات و سولورات سولفات سدیم در محصولات مراقبت شخصی بیشتر استفاده می‌شود.
به گفته برخی صاحب‌نظران، سولفات‌ها قابلیت کف کردن بالایی دارند و در نتیجه مجبور نیستید خیلی زیاد از آن استفاده کنید. او تخمین می‌زند که بیش از ۹۰ درصد شامپوهای سر و بدن حاوی این SLS یا SLES هستند.
اما سوال اینجاست که آیا سولفات‌ها مضرند؟ سازمان سلامت کانادا، اتحادیه اروپا و انجمن غذا و دارو در ایالات متحده و سازمان بررسی مواد تشکیل‌دهنده محصولات زیبایی، سازمانی مستقل در امریکا که امنیت مواد تشکیل‌دهنده محصولات زیبایی را بررسی می‌کند، سدیم لوریل سولفات، و سولورات سولفات سدیم را بی‌خطر می‌دانند.
انجمن کانادایی زیبایی، آرایشی و عطر هم با این دیدگاه موافق است. به گفته مدیر روابط عمومی این انجمن سدیم لوریل سولفات و سولورات سولفات سدیم کاملاً بررسی شده‌اند و اثبات شده است که برای مصارف مورد نظر بی‌خطر هستند.
برخی صاحب‌نظران می‌گویند گرچه این دو ماده مولکول‌های حساسیت‌زایی که باعث واکنش‌های آلرژیک می‌شوند را ندارند اما تحریک‌کننده هستند و در بعضی از افراد که ممکن است باعث تحریک پوست سر شوند و قرمزی، خشکی و خارش ایجاد کنند. و همچنین می‌گویند سولورات سولفات سدیم به اندازه سدیم لوریل سولفات ماده شوینده خوبی نیست، اما بسیار ملایم‌تر است و سدیم لوریل سولفات تحریک‌کنندگی بیشتری دارد. اگر چه برخی از متخصصان این امر می‌گویند: «محصولی که سولورات سولفات سدیم در ترکیباتش دیوکسان ۴،۱ دارد سرطان‌زاست. تولیدکنندگان سعی می‌کنند آن را کنترل کنند اما فقط تا اندازه‌ای می‌توانند این تاثیر منفی را از بین ببرند.»
اما آن‌ها تخمین می‌زنند که به ازای هر ۱۰ میلیون گرم از سولورات سولفات سدیم تولید شده، 10 گرم دیوکسان 4,1 تولید می شود. او می‌گوید: «این یک ماده‌ی خام است، به همین دلیل وقتی قرار است از آن در شامپوها استفاده شود، آن را رقیق می‌کنند.»
سازمان سلامت کانادا ،دیوکسان 4,1 را در سال ۲۰۰۹ ارزیابی و کشف کرده است که قرار گرفتن بزرگسالان در معرض این ماده از طریق محصولات مراقبت شخصی هزاران بار کمتر از اندازه‌ای است که می تواند بر سلامت ما تاثیر بگذارد. سطح تحمل کودکان اما کمی کمتر است. علاوه بر این سخنگوی سلامت کانادا گفته است: «این ادعا که سولفات، باعث ایجاد سرطان می‌شود فقط یک افسانه‌ی معروف است و مقادیر بسیار اندک آن که در شامپوها وجود دارد، باعث ایجاد سرطان نمی‌شود.
اما از آنجا که پترولاتوم یک منبع غیرقابل تجدید است بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند برای پایداری در کیفیت محصولات‌شان رویکرد بدون سولفات را در پیش بگیرند. اما اکوسرت، یک سازمان بین‌المللی که به محصولات دوستدار محیط‌زیست گواهینامه طبیعی و ارگانیک می‌دهد، استفاده از بعضی از سولفات‌ها مانند سولورات سولفات سدیم و سدیم لوریل سولفات را تایید کرده، چرا که زیست تخریب‌پذیر و سازگار با محیط زیست هستند و سمیت زیست محیطی اندکی دارند به این معنا که به آب یا گیاهان صدمه نمی‌زنند.
اما آیا سولفات، مو یا رنگ مو را خراب می‌کند؟ گفته می‌شود: «سولفات‌ها رنگ مو را محو می‌کنند و باعث شکنندگی مو می‌شوند.»
شامپوهای فاقد سولفات قیمت بالاتری دارند چرا که دیگر مواد فعالی سطحی گران‌تر هستند و در نتیجه فرمولاسیون گران‌تری خواهند داشت. برای مثال، شامپوهای حاوی سولفات می‌توانند با مواد ارزان مثل کلراید سدیم (نمک طعام) غلیظ شوند، اما این غلیظ‌‌کننده با فرمول‌های بدون سولفات کار نمی‌کند.